Dzisiejszy wpis dotyczy tematyki upadłość konsumencka prezesa spółki z o.o. Prezes spółki z o.o. może ogłosić upadłość konsumencką. Co więcej, upadłość konsumencka niewypłacalnych członków zarządu spółek z o.o. staje się coraz bardziej popularna. Uprzedzam jednakże, że postępowanie to nie należy do łatwych.
Upadłość konsumencka prezesa spółki z o.o.: odpowiedzialność za długi spółki
Na wstępie wyjaśniam, że rozważania w niniejszym wpisie dotyczą nie tylko prezesa spółki z o.o., ale wszystkich członków zarządu tej spółki.
UWAGA: w związku z dużą nowelizacją upadłości konsumenckiej, która weszła w życie w dniu 24.03.2020 r., niniejszy wpis nie jest aktualny. Aktualne informacje nt. upadłości konsumenckiej prezesa spółki z o.o. znajdziesz tutaj: Upadłość konsumencka prezesa spółki z o.o.
Dla prezesa spółki z o.o. możliwość ogłoszenia upadłości konsumenckiej może być niezwykle istotna. Menadżerowie spółek czasem są bowiem zadłużeni na bardzo wysokie kwoty. Wynika to stąd, że zgodnie z prawem członkowie zarządu spółki z o.o. odpowiadają za długi zarządzanej przez siebie spółki. Jest to bardzo surowa odpowiedzialność. Członek zarządu odpowiada w sposób nieograniczony całym swoim majątkiem. Jedynie niewielką pociechę dla prezesa spółki z o.o. może stanowić fakt, że odpowiedzialność ta ma charakter subsydiarny tj. powstaje dopiero w razie bezskuteczności egzekucji z majątku spółki. Często długi spółki są tak duże, że znacznie przekraczają wartość majątku osobistego członka jej zarządu. To prowadzi do jego niewypłacalności.
Upadłość konsumencka prezesa spółki z o.o.: udziałowiec spółki nie jest przedsiębiorcą
Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej może złożyć zarówno obecny, jak i były członek zarządu spółki z o.o. Dzieje się tak nawet, jeżeli posiada on udziały w zarządzanej spółce z o.o. Udziałowiec spółki z o.o. nie ma bowiem statusu przedsiębiorcy, chyba że niezależnie od posiadania udziałów w spółce prowadzi we własnym imieniu działalność gospodarczą. Członkowi zarządu spółki z o.o. z tytułu udziału w zarządzie spółki nie przysługuje przymiot przedsiębiorcy. To zarządzana przez niego spółka z o.o. jest przedsiębiorcą. Status przedsiębiorcy mógłby członkowi zarządu spółki z o.o. przysługiwać, gdyby niezależnie od udziału w zarządzie spółki z o.o. wykonywał we własnym imieniu działalność gospodarczą. Zatem prezes spółki z o.o. ma konsumencką zdolność upadłościową (tj. może ogłosić upadłość konsumencką), pod warunkiem, że nie prowadzi działalności gospodarczej.
Upadłość konsumencka prezesa spółki z o.o.: podstawa pełnienia funkcji w zarządzie spółki
Członek zarządu spółki z o.o. pełni swoją funkcję zazwyczaj na podstawie umowy o pracę albo w ramach prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej. Jeżeli sprawuje on funkcję na podstawie umowy o pracę, to nie jest przedsiębiorcą, a co za tym idzie może ogłosić upadłość konsumencką. Jeżeli natomiast prezes spółki z o.o. pełni swoją funkcję w ramach prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej, to wówczas jest przedsiębiorcą. To z kolei oznacza, że upadłości konsumenckiej nie może ogłosić. Wówczas, jeżeli jest niewypłacalny, powinien złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości jako przedsiębiorca.
Upadłość konsumencka prezesa spółki z o.o.: obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki z o.o.
Zgodnie z prawem na członku zarządu spółki z o.o. ciąży obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości zarządzanej spółki. Obecnie termin ten wynosi 30 dni od dnia powstania stanu niewypłacalności. Zatem, jeżeli spółka jest niewypłacalna, to jako członek jej zarządu masz obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie jej upadłości w terminie 30 dni od dnia powstania stanu niewypłacalności.
Upadłość konsumencka prezesa spółki z o.o.: brak złożenia w terminie wniosku o upadłość spółki z o.o.
Zgodnie z prawem sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, jeżeli w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku dłużnik, mając taki obowiązek, wbrew przepisom ustawy nie zgłosił w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości, chyba że przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi. Wśród specjalistów prawa upadłościowego istnieje spór, czy cytowany przepis ma zastosowanie do członków zarządu spółek kapitałowych, w tym spółki z o.o. nieprowadzących działalności gospodarczej, którzy nie złożyli w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości zarządzanej spółki. Prezentowane są tutaj dwa odmienne poglądy.
Według pierwszego poglądu, cytowany przepis ma zastosowanie do członków zarządu spółek z o.o., którzy nie złożyli w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki. Pogląd ten wyraża m. in. Cezary Zalewski (C. Zalewski „Upadłość konsumencka Wzory pism, orzeczeń z komentarzami”). Zatem w myśl tego poglądu, sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej prezesa spółki z o.o., jeżeli nie złożył on w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości zarządzanej przez siebie spółki.
Upadłość konsumencka prezesa spółki z o.o.: brak wniosku o ogłoszenie własnej upadłości
Zgodnie natomiast z drugim poglądem, cytowany przepis powinien być interpretowany w ten sposób, że sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, jeżeli dłużnik nie złożył w terminie wniosku o ogłoszenie jedynie własnej upadłości. Zatem brak złożenia w terminie przez prezesa spółki z o.o. wniosku o ogłoszenie upadłości spółki nie uniemożliwi mu ogłoszenia upadłości konsumenckiej. To korzystne dla reprezentantów spółek kapitałowych stanowisko wyraża m.in. Rafał Adamus (Rafał Adamus „Prawo upadłościowe. Komentarz” 2016 r.) oraz Piotr Zimmerman (Piotr Zimmerman „Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz” 2018 r.).
Upadłość konsumencka prezesa spółki z o.o.: polecana literatura
Zainteresowanych odsyłam do znakomitego artykułu Karola Tatary i Mateusza Kalińskiego (K. Tatara, M. Kaliński, „Wątpliwości odnośnie do przesłanki złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie w przypadku menedżerów lub byłych przedsiębiorców ubiegających się o upadłość konsumencką”, DR 2015, Nr 1) oraz zasługującego na uwagę opracowania Mateusza Medyńskiego, Barbary Szczepkowskiej i Konrada Forysiaka (M. Medyński, B. Szczepkowska, K. Forysiak „Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości wbrew obowiązkowi jako negatywna przesłanka ogłoszenia upadłości konsumenckiej, DR 2016, Nr 5).
Upadłość konsumencka prezesa spółki z o.o.: co na to sądy?
Ja osobiście opowiadam się za drugim rozwiązaniem, gdyż według mnie pierwsze stanowisko prowadzi do nieuzasadnionego napiętnowania reprezentantów spółek kapitałowych. Niemniej z mojej praktyki wynika, że sądy upadłościowe podchodzą do tej kwestii rygorystycznie opowiadając się za pierwszym poglądem. Wobec powyższego, sądy przejawiają tendencję do oddalania wniosków o ogłoszenie upadłości konsumenckiej składanych przez prezesów spółek z o.o., jeżeli nie złożyli oni w terminie wniosku o upadłość spółki.
Względy słuszności lub względy humanitarne
Jednakże prawo przewiduje furtkę dla członków zarządu spółek z o.o., którzy nie złożyli w terminie wniosku o upadłość spółki. Tę furtkę stanowią względy słuszności lub względy humanitarne. Prezes spółki z o.o., który nie złożył w terminie wniosku o upadłość zarządzanej spółki może bowiem ogłosić upadłość konsumencką, jeżeli wykaże, że przeprowadzenie postępowania upadłościowego jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi. To klauzule, które odsyłają do podstawowych wartości moralnych. Można tu wymienić uczciwość, dobre obyczaje, sprawiedliwość społeczną, człowieczeństwo i podstawowe prawa człowieka. Jako przykład zastosowania omawianych klauzul można wskazać chorobę dłużnika lub osoby mu najbliższej. Sąd będzie oceniał każdy przypadek indywidualnie. W praktyce mojej kancelarii udaje się ogłosić upadłość konsumencką prezesów spółek z o.o., którzy nie złożyli w terminie wniosku o upadłość spółki właśnie wskutek zastosowania względów słuszności lub względów humanitarnych (np. choroba dłużnika w połączeniu z jego sytuacją rodzinną).
Upływ okresu 10 lat
Ponadto, oprócz względów słuszności i względów humanitarnych prawo przewiduje jeszcze jedną furtkę dla prezesów spółek z o.o., którzy nie złożyli w terminie wniosku o upadłość spółki. Mianowicie prezes spółki z o.o., który zaniechał terminowego złożenia wniosku o upadłość tej spółki, może ponadto ogłosić upadłość konsumencką, jeżeli od chwili wystąpienia stanu niewypłacalności spółki upłynęło 10 lat. Tym samym upływ 10 lat sankcjonuje brak terminowego złożenia wniosku o upadłość spółki. To oznacza, że w takiej sytuacji nie zachodzi potrzeba powoływania się na względy słuszności lub humanitarne.
Gdy prezes spółki z o.o. pełni swoją funkcję w ramach działalności gospodarczej
W przypadku, gdy prezes spółki z o.o. sprawuje swoją funkcję w ramach prowadzenia indywidualnej działalności gospodarczej, sytuacja jest bardziej złożona. Wówczas na członku zarządu w razie niewypłacalności spoczywa podwójny obowiązek w zakresie złożenia wniosku o upadłość: wniosek o upadłość zarządzanej spółki z o.o. oraz wniosek o upadłość własnej działalności gospodarczej. Zatem, powinieneś złożyć obydwa wnioski, jeżeli chcesz ogłosić upadłość konsumencką na późniejszym etapie. W Przeciwnym razie konieczne będzie powołanie się na względy słuszności bądź względy humanitarne.
Upadłość konsumencka prezesa spółki z o.o.: idą zmiany w upadłości konsumenckiej
Mam jednak dobrą wiadomość dla prezesów spółek z o.o., którzy nie złożyli w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki, a nie są w stanie wykazać, że przeprowadzenie postępowania upadłościowego jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi bądź też od chwili wystąpienia stanu niewypłacalności spółki nie upłynęło 10 lat. Obecnie bowiem trwają prace nad projektem nowelizacji upadłości konsumenckiej, które przewidują korzystne rozwiązania dla członków zarządu spółek z o.o. O szczegółach przeczytasz tutaj.
O tym, ile trwa upadłość konsumencka przeczytasz tutaj.
Formularz wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej znajdziesz tutaj.
*****
Upadłość konsumencka Kraków.
Kancelaria Prawna Kraków.
Porady prawne Kraków.
Podobne artykuły
Jeżeli mój artykuł był dla Ciebie przydatny, proszę kliknij „Lubię to” lub polub stronę naszej Kancelarii na facebooku (https://www.facebook.com/GaworKancelariaPrawna/)
Dla Ciebie to tylko kliknięcie, a dla mnie zachęta do częstszego pisania.
Kraków